Voorwoord
(verantwoording bij de Nederlandse vertaling)
Het volgende document is een deel van wat in de internetwereld wordt verstaan onder de "netiquette". Dat is een set van documenten die een richtsnoer (dat wil zeggen een aanwijzing voor gedrag op het net om zo min mogelijk overlast te veroorzaken door je berichten op Usenet) en geen richtlijn zijn (dat wil zeggen een wettelijke status hebbende).

Deze Nederlandse vertaling is bedoeld als handreiking voor degenen die bekend en minder bekend zijn met de regels van de 'netiquette'. Daar waar mogelijk wordt verwezen naar de Nederlandse situatie en actualiteit. Bovenal gaan de schrijvers uit van het besef van eigen verantwoordelijkheid van de gebruikers van Usenet en haar mogelijkheden.


Algemeen
Deze tekst beschrijft gedragsregels op Usenet. Deze regels kunnen per newsgroup variëren.
Sommige nieuwsgroepen zijn bedoeld voor discussies en sommige voor aankondigingen of vragen. Het is meestal niet zo'n goed idee om discussies die niet in een bepaalde nieuwsgroep thuis horen daar toch voort te zetten. Het is zeker onverstandig "meta-discussies" te voeren over de vraag of een bepaalde discussie wel toepasselijk is in een bepaalde nieuwsgroep. De betreffende nieuwsgroep is dan meestal niet leesbaar meer, omdat dit soort discussies vaak de nieuwsgroep helemaal overstromen. Als je ongelukkig bent over iets dat een gebruiker zei, mail haar/hem dan, post liever niet naar een nieuwsgroep.

Voor het schrijven van een bericht
Denk na waar je je bericht heenzendt voordat je dat doet. Als het naar een groepen als "comp", "news", "misc", "soc", "sci", "rec" of "talk" gaat, is het waarschijnlijk dat het bericht elk continent gaat met een geschat publiek van 3 miljoen potentiele lezers. (Cijfers van 1989, thans een veelvoud daarvan.) Sommige berichten zijn alleen van lokaal belang (bijvoorbeeld te koop aangeboden tweedehands auto's) en is het ongewenst ze over de over de hele wereld te verspreiden.
Gebruik de "Distribution:" mogelijkheid om de verspreiding te beperken tot de wenselijke omgeving. Weet je niet hoe deze mogelijkheid te gebruiken, lees dan de "Answers to Frequently Asked Questions about Usenet" in news.announce.newusers of in de Header VVV.
(No Sommige servers doen niets met de "Distribution" header als gevolg van kapotte software of slecht geconfigureerde nieuwssystemen).
Gebruik het netwerk met mate. Je gebruik mag dan niet veel lijken in verhouding tot het totaal, maar al met al maken vele kleine besparingen samen een groot verschil in schijfruimte, netwerkbelasting en processortijd. Bijvoorbeeld, berichten met bedankjes of felicitaties zijn alleen bedoeld voor bepaalde personen, verstuur ze dan ook liever per e-mail. Hetzelfde geldt voor simpele vragen en vooral voor elke vorm van "me too" berichten.


Vervaldatum (Expiration Date
Om netwerkbelasting en schijfruimte te verminderen is het verstandig om vooraf te bedenken hoeveel nieuwgroepen je bericht zou moeten bevatten, welke distributie je kiezen gaat, maar ook over hoe lang het bericht bruikbaar zal zijn. Veel berichten (zoals aankondigingen een aanbiedingen) hebben duidelijk een bepaalde bruikbare levensduur. Vragen die niet binnen een te verwachten tijd beantwoord worden, zullen helemaal niet meer beantwoord worden. Al dit soort berichten gebruiken na enige tijd bandbreedte zonder enig doel. Als je een bericht wilt versturen, bepaal dan deze tijdsduur, gebaseerd op de aard van het bericht, het aantal berichten in de betrokken nieuwsgroep(en) en de gewoontes van je publiek, als al deze bekend zijn. Voeg dan een uiterste geldigheidsdatum toe (expiration date). Deze datum markeert de dag tot waarop het bericht bewaard moet blijven.Deze datum kun je zien als de uiterste houdbaarheidsdatum van je bericht.
Om zo'n "expiration date" toe te voegen, voeg dan aan de header, onder de "Newsgroups:" regel, van het bericht een regel met de "expiration date" toe. Bijvoorbeeld, type "Expires: 5 Jun 96" om het artikel tot en met 5 juni te bewaren. De meeste nieuws software accepteert ook data in de volgende vorm "Expires: +5days". Geef aub. geen datums die ver in de toekomst liggen, alleen maar om het artikel beschikbaar te houden. Veel nieuws servers gooien de berichten na een bepaalde tijd toch weg, ongeacht de expire date. De lengte van deze periode is een kwestie van keuze van systeembeheerders, doorgaans gemaakt op grond van de beschikbare schijfruimte van hun servers.

Actuele gebeurtenissen
Verstuur geen berichten over actuele gebeurtenissen (bijvoorbeeld over de overstromingen in Limburg), tenzij er een nieuwsgroep speciaal voor dit onderwerp is gemaakt (bijvoorbeeld nl.actueel.overstroming). De meeste mensen hebben het dan allang gehoord via andere kanalen. Als je toch echt over zo'n gebeurtenis wilt discussieren, doe dat dan in de "nl.misc" nieuwsgroep.
Commerciële berichten
Aankondigingen over professionele producten of diensten zijn toegestaan op Usenet, mits men zich kan inhouden. Omdat iemand anders hiervoor de telefoonrekening betaalt, is het belangrijk dat het onderwerp van belang is voor Usenet in het algemeen. De meest geschikte nieuwsgroepen voor dit soort berichten voor het Nederlandse deel van Usenet zijn de nl.markt.* groepen.
Als je bericht echt van belang is voor een andere nieuwsgroep, vooral een van de *.announce groepen, kun je daar een bericht naar sturen. Sommige moderators staan commerciële berichten toe in *.announce. Bijvoorbeeld een advertentie over een product voor de Amiga hoort in comp.sys.amiga.announce. Voordat je dit soort berichten verstuurt, lees dan alle administratieve documenten over de groep. Lees zeker een week lang ook berichten die regelmatig in de groep staan om er van zeker te zijn dat je bericht in overeenstemming is met wat andere mensen sturen. Dit is natuurlijk van belang voor elk bericht, maar geldt zeker voor commerciële berichten.

Algemene richtlijnen: Geef duidelijk aan dat je een commercieel bericht hebt verstuurd. Herhaal ze nooit. Ten hoogste een bericht per product of dienst, en het liefst alle mededelingen in één bericht. Beheers je taalgebruik, al te populair taalgebruik wordt niet gewaardeerd, beperk je tot de relevante feiten. Berichten die hier niet aan voldoen, of die op een andere grond niet gewaardeerd worden, zullen over het algemeen ongelezen blijven. Deze richtlijnen kunnen, natuurlijk, veranderd worden als er problemen over ontstaan.

Er is een alternatieve hierarchie speciaal voor commerciële berichten. Mondiaal is er de "biz" hierarchie, specifiek op Nederland gericht is er nl.markt.*. Zie de berichten "Alternative Newsgroup Hierarchies Part ...", die regelmatig naar bepaalde nieuwsgroepen verstuurd worden. Deze artikelen kunnen ook worden verkregen door een mailtje naar mail-server@rtfm.mit.edu te sturen met de volgende tekst: send usenet-by-group/news.answers/alt-hierarchies/part1 send usenet-by-group/news.answers/alt-hierarchies/part2

Gemodereerde nieuwsgroepen
Sommige nieuwgroepen worden gemodereerd. Je kunt niet direct berichten naar dit soort groepen sturen, per afspraak soms, maar doorgaans omdat het newssysteem dat niet toestaat. Om toch naar dit soort groepen berichten te sturen, stuur deze naar de moderator. Bijvoorbeeld:
Nieuwsgroep Moderator Doel
----------- --------- ----
news.announce.important announce@stargate.com Belangrijke
aankondigingen voor
iedereen
comp.std.unix std-unix@uunet.uu.net Unix standaards
discussie
rec.food.recipes recipes@taronga.com Uitwisselen van
favorite recepten
nl.announce koef@iaehv.nl Aankondigingen

Sommige nieuwsgroepen hebben speciale regels. Het volgende lijstje is incompleet en geeft een idee. De algemene regel voor iedere nieuwsgroep is eigenlijk: lees een tijd, lees de FAQ, en proef de sfeer. Bevalt je de nieuwsgroep discussieer dan mee.

Nieuwsgroup Regels
----------- -----
news.announce.important Gemodereerd, geen directe postings, alleen
belangrijke zaken.
misc.wanted Gevraagd, "Ik wil een x", "Wil iemand mijn
x?". Geen
discussies. Verstuur niet meer dan één
xxx.wanted. Gebruik de kleinste toepasselijke
gevraagd (bijv. tweedehands auto advertenties
naar nj.wanted.) Aanvragen voor bronnen,
termcaps, etc. moeten naar
"comp.sources.wanted" gestuurd worden.
rec.humor Alleen nette humor; Geen aanstootgevende
humor; geen discussies -- alleen humor.
Discussies horen thuis in rec.humor.d
rec.arts.movies Verstuur geen berichten die (delen) van een
film verklappen zonder deze als (spoiler) in
het subject te merken.
rec.arts.* Zie movies -- Merk spoilers als zodaning.
news.groups Discussies over nieuwe groepen: maken of niet
en nl.newsgroups en hoe ze te noemen.
Post hier geen ja/nee stemmen,
mail ze naar de auteur of het nl-stembureau
misc.test Gebruik de kleinst mogelijke test groep, bijv.
"test" of "nl.test". Zet in de body van je
bericht wat je test.

Verantwoordelijkheid
Het is wettelijk toegestaan om kleine stukken uit een auteursrechtelijk beschermd werk te reproduceren voor kritische doeleinden, maar het is verboden om werken in hun geheel te reproduceren volgens Nederlandse en internationale wetten. (Er zou zonder deze wetten geen mogelijkheid zijn voor een artiest om geld te verdienen en dus minder aanleiding om hun kunst openbaar te maken. Stelen in deze context is net zo erg als in elke andere, zelfs al hoef je je niet te vermommen, met sloten te knoeien of je goederen te verbergen.)
In het algemeen wordt het openbaar maken van privé e-mail correspondentie zonder toestemming van de schrijver als onfatsoenlijk beschouwd. Werken onder auteursrechtelijke bescherming mogen niet zonder toestemming openbaar worden gemaakt. Aangezien de schrijver of schrijfster van een e-mail recht heeft op haar/zijn privacy is het dus niet fatsoenlijk om zonder toestemming van de schrijver zomaar een e-mailtje in een nieuwsgroep te posten of naar een derde te sturen. Sterker, dergelijke praktijken worden als bijzonder grof ervaren.

Alle meningen en uitlatingen die in berichten staan die naar Usenet zijn verstuurd moeten beschouwd worden als de meningen van de persoon die het bericht schreef. Ze hoeven niet noodzakelijk de mening van de werkgever van die persoon vertegenwoordigen. Of de mening van de eigenaar van het computersysteem waar het bericht vandaan is verstuurd, of wie dan ook die betrokken is met Usenet of het onderliggende netwerk waar Usenet uit bestaat. Alle verantwoordelijkheid voor beweringen die gedaan worden in Usenet berichten rust bij de persoon die het bericht verstuurt.

Informatie versturen naar Usenet kan beschouwd worden als zoiets als publiceren. Plaats daarom geen berichten die kunnen aanzetten tot illegale acties (bijvoorbeeld storen van radar of verkrijgen van illegale kabelaansluiting) en doe ook geen verzoek om informatie over illegale zaken via het net.

Handtekening
Als je je berichten wilt ondertekenen met een standaard "signature" (je persoonlijke handtekening) die altijd onder aan je bericht geplaatst wordt, en je hebt een nieuwsprogramma dat automatische een signature file toevoegt aan je bericht, dan is dat meestal mogelijk door de tekst die je als 'handtekening' wilt gebruiken in de file .signature te zetten in je home directory (UNIX). De software die je gebruikt voegt die file dan automatisch aan je bericht toe. Houd je handtekening echter zo compact mogelijk, omdat men noch het tegenkomen van steeds weer dezelfde lange signature, noch de telefoonrekening kan waarderen die het gevolg is van het herhaaldelijk overhalen van dezelde tekst. 2 of 3 regels zijn meestal voldoende voor een handtekening. Het toevoegen van 1 of 2 regels extra aan je signature kan wel heel handig zijn om de adressen van andere grote netwerken te vermelden waar je mogelijk te bereiken bent (b.v. CompuServ, Bitnet). Maar echt lange signatures worden niet echt gewaardeerd. Zet vooral geen tekeningen, plaatjes, kaarten, of andere graphics in je signature. De signature is daar eenvoudigweg niet de geschikste plaats voor.
Vergissingen
Als je een bericht hebt verstuurd naar Usenet en je herinnert je dat je iets vergeten bent of je realiseert je dat je een verkeerd feit hebt vermeld in je bericht dan is het mogelijk om je bericht te vernietigen (cancel). En wanneer je snel genoeg bent voorkom je zelfs de verspreiding van je bericht over het net. Dan kun je je vergissing corrigeren en alsnog je bericht versturen. In "rn", "trn", "nn" en "readnews", (en vele andere nieuwsprogramma's), kun je een bericht dat verstuurd is tegenhouden met het "C" commando (cancel). In "tin" gebruik je "D" (delete) om je bericht tegen te houden. Met moderne nieuwslezers kun je het "cancel" commando meestal aanroepen via een menu. Onthoud dat sommige mensen reeds je oude, niet "correcte" bericht mogelijk hebben gelezen, dus hoe eerder je je bericht vernietigt, hoe beter.
Vragen stellen op het net
Voordat je een bericht met een vraag verstuurt (vooral die waarvan je denkt dat deze het beste door experts beantwoord kan worden), bedenk dan goed of een bericht via Usenet de beste manier is om aan het antwoord te komen. Er zijn vele manieren om aan een antwoord te komen zonder gebruik te maken van het netwerk en duizenden mensen te verplichten je vraag te lezen (en enkele behulpzame vrijwilligers tijd te laten opofferen om te reageren). Veel nieuwsgroepen hebben een "Frequently Asked Questions" (FAQ) lijst ofwel een Veel Voorkomende Vragen (VVV) lijst, die regelmatig verstuurd wordt. Meestal tweewekelijks, of maandelijks. Vaak worden dezen ook gestuurd naar algemene groepen als nl.announce. Vaak hebben deze FAQ's een expliciete uiterste geldigheidsdatum, zodat ze verdwijnen zodra er weer een nieuwe verstuurd is. Als je dus geen FAQ in de nieuwsgroep en ook niet in nl.newsgroups kunt vinden dan is het zeer waarschijnlijk dat er geen bestaat (dus is het ook niet erg zinvol om een vraag rond te sturen of er eentje bestaat. Als je een expert in je buurt hebt (of gewoon enkele gebruikers die al wat meer ervaren zijn) probeer dan eerst aan hen je vraag te stellen voor je een bericht stuurt. Als je op zoek bent naar FTP software of een nieuwsgroep archief, probeer dan eerst de Archie service uit of een van de vele WWW search engines. Zie de documenten in nl.newsgroups voor nadere informatie. Veel nieuwsgroepen worden ook ge-archiveerd in Wide Area Information Service (WAIS) databases; WAIS software kan ge-FTP-ed worden van ftp.think.com, of je kunt WAIS gebruiken door te telnetten naar quake.think.com en in te loggen als "wais". En tot slot moet je de manual voor je systeem nakijken. Als je dat niet doet en je stuurt een vraag die uitgelegd staat in een manual, dan kun je een aantal antwoorden verwachten die schreeuwen: "RTFM" (Read the F*ing Manual).
Kruis-posten (cross-posting)
Meestal is het voldoende om een artikel naar een enkele nieuwsgroep te sturen. Dat is degene die het meest relevant is voor het onderwerp van je bericht. Als je bericht echt relevant is voor meerdere nieuwsgroepen, dan kun je het "kruis-posten" naar de relevante nieuwsgroepen. Dit doe je door alle relevante nieuwsgroepen in de "Newsgroups" regel te zetten. Bijvoorbeeld door de regel:
Newsgroups: nl.newsgroups,nl.misc,nl.wandel
wordt ervoor gezorgd dat een artikel tegelijkertijd naar zowel nl.newsgroups, nl.misc en nl.wandel gestuurd wordt.
Als je TIN gebruikt, gebruik dan niet de "crosspost"-functie om dit te bereiken. Dit misleidende commando zou eigenlijk "repost" moeten heten.

Door een enkel bericht naar alle nieuwsgroepen te sturen die je graag wilt bereiken, kan de "news" software je bericht als een enkele kopie behandelen. Bovendien zien gebruikers met "slimme" nieuwslezers het artikel maar eenmaal voorbij komen. Door je artikel apart naar iedere nieuwsgroep te sturen die je wilt bereiken kun je bij sommige lezers ergernis opwekken, omdat ze keer op keer hetzelfde bericht tegenkomen, in plaats van de nadruk te leggen op de inhoud van je bericht. Ook worden er zoals eerder vermeld schaarse (en derhalve kostbare) resources verspild. Bedenk ook voor je het bericht verstuurt of alle groepen wel dezelfde taal bezigen. Het is bijvoorbeeld vervelend voor engelstalige lezers om in een comp.*, alt.* etc. een Nederlandstalig bericht tegen te komen die ook naar een Nederlandse nieuwsgroep is doorgestuurd. Maak in dat geval twee versies, een Nederlandstalige die je verstuurt naar de Nederlandstalige nieuwsgroep(en), en (een) anderstalige(n) (die je verstuurd naar de anderstalige nieuwsgroep(en).

Reageren op een bericht
Elke nieuwsprogramma heeft twee mogelijkheden om een bericht te versturen. In de eerste plaats is er het originele bericht. Deze wordt gebruikt wanneer je een nieuw onderwerp wilt starten. Ten tweede bestaat de "followup". Deze wordt gebruikt als je bericht een reactie is op een ander nieuwsbericht. In enkele nieuwsprogramma's, inclusief "rn", veroorzaakt het "f" commando een origineel bericht als je huidige positie aan het eind van de nieuwsgroep is, en in de andere gevallen een "followup".
Het nieuwsprogramma doet in het geval van een "followup" nog enkele speciale dingen om aan te geven dat je bericht gerelateerd is aan datgene waarop je reageert. Ten eerste wordt "Re: " voor de bestaande subjectregel geplaatst om duidelijk te maken dat dit bericht een reactie betreft "regarding" het vorige bericht. Ten tweede wordt een "References" regel toegevoegd aan de header van je bericht die de "Message-ID" van het artikel waar je op reageert bevat. Deze regel wordt gebruikt bij sommige nieuwslezers, zoals trn, die de berichten in een "thread", oftewel draad of ketting, plaatsen, zodat alle berichten met hetzelfde subject in volgorde achter elkaar gelezen kunnen worden.

Er is bepaalde Nederlandse software in omloop die in plaats van Re: zoiets als Antw: voor de subjectregel plaatst. Voor de andere software is het dan niet meer duidelijk dat deze reactie in dezelfde draad of ketting geplaats moet worden. Zie ook dit document.

Het is van belang om deze twee manieren van verzenden uit elkaar te houden. Reageer niet op een bericht zonder het "followup" mechanisme van de nieuwslezer te gebruiken. Omgekeerd, gebruik dit mechanisme weer niet om een bericht te versturen die niets met de vorige berichten te maken heeft. In beide gevallen leidt dit tot verwarring en ergernis bij gebruikers die nieuwslezers gebruiken die de berichten sorteren in "threads" (discussiedraden).

Wanneer je een "followup" plaatst wees dan voorzichtig met de nieuwsgroepen. Het bericht waar je op reageert kan gekruispost zijn naar meerdere nieuwsgroepen. By default zal je "followup" eveneens naar al deze nieuwsgroepen verstuurt worden. Het kan ook zijn dat het bericht een "Followup-To" regel in de header heeft staan. In dat geval zal automatisch je "followup" naar de nieuwsgroepen verstuurd worden die in die regel vermeld staan. Dit kunnen andere nieuwsgroepen zijn dan die waarin je het bericht zit te lezen. Kijk daarom na of de inhoud van je bericht overeenkomt met de nieuwsgroepen waar je bericht naar toe gestuurd gaat worden. Soms kun je alle nieuwsgroepen gewoon laten staan, maar zet je een "Followup-To" regel in de header om er voor te zorgen dat de "followups" van je bericht in de juiste nieuwsgroepen terecht komt. Als je een "Followup-To" regel in je bericht toevoegt, kun je het beste in de text van je bericht even aangeven dat eventuele "followups" doorgestuurd worden naar de nieuwsgroepen die in je "Followup-To" regel staan vermeld. Hierdoor verduidelijk je voor degenen die de discussie willen volgen waar ze de reacties kunnen terugvinden.

Wil je graag dat men alleen via e-mail op je bericht reageert dan kun je de "Followup-To: poster" regel toevoegen. Dan wordt iedere reactie op je bericht via e-mail naar je doorgestuurd. Je kunt bovenaan je bericht vermelden dat je die regel hebt toegevoegd. Dan hoef je niet apart te verzoeken of men via e-mail wil reageren omdat je bijvoorbeeld de nieuwsgroep zelf niet of nauwelijks leest.

Wanneer je met je nieuwslezer niet direct je bericht terug kunt vinden dat je verstuurd hebt, ga er dan niet direct van uit dat er met het versturen iets mis is gegaan. Sommige sites hebben hun software zo ingesteld dat de nieuws-artikelen eerst verzameld worden, en dan periodiek worden verwerkt. Dat betekent dat je bericht niet direct verschijnt. Als je meteen weer je bericht verstuurt zullen er, wanneer het nieuws van die site weer verwerkt is, meerdere exemplaren van je bericht in omloop zijn.

Sommige nieuwssystemen kunnen een bericht weigeren vanwege "more quoted lines than new text". Het is in zo'n geval verstandiger om je tekst nog eens na te lezen of je wat aangehaalde tekst kunt weglaten dan lege regels toe te voegen. Kun je echt niet meer aangehaalde tekst weglaten, en je hebt meer aangehaalde tekst dan zelf geschreven tekst dan zou je in dat geval de "aanhaal"-prefix kunnen veranderen. Bijvoorbeeld, in de editor vi kun het volgende commando hiervoor gebruiken:
:%s/^>/</
Pas op, en gebruik niet het bijna identieke commando:
:%s/>/</
dat als gevolg heeft dat ook alle >'s die niets met de aangehaalde tekst te maken hebben veranderd worden. (In het bijzonder zal dit de "References" regel in je header beschadigen.)


Onthoud tijdens het schrijven
Als je je bericht aan het schrijven bent, wees er dan van bewust dat de machines en software waar anderen hun nieuws mee lezen niet hetzelfde is als die van jou. Let daarom op de volgende punten:
Zorg er voor dat de lengte van je regels tekst niet langer is dan 80 letters, liefst minder dan 72 als dat kan (dan worden de regels niet langer dan 80 letters als iemand reageert op je bericht.) De meeste editors hebben een "fill" of "format" mode zodat dat automatisch voor je gedaan wordt. Zorg er ook voor dat er ("harde") newline characters aan het eind van de regel staan in plaats van dat de ene lange regel die op je scherm "gewrapt" is.
Rechts uitgelijnde tekst mag er dan op een bepaalde manier "mooier" uit zien, maar het is meestal moeilijker te lezen vanwege de vele "spatie"-gaten in de tekst. Lijn je teksten daarom niet uit.
De meeste "control"-characters werken niet voor alle nieuwsprogramma's. In feite is alleen de spatie het enige character waar je zeker van kunt zijn dat overal hetzelfde is. Zelfs tabs zijn niet altijd hetzelfde op iedere machine, en zou je moeten vermijden. Veel mail programma's verwijderen of wijzigen de "control"-characters.
(ASCII) tekeningen en diagrammen kunnen beter geen tabs bevatten.
Refereer naar een bericht met het "Message-ID" van het bericht en nimmer met het nummer van het bericht. De berichten nummering verschillen van systeem tot systeem, "Message-IDs" blijven uniek behouden over het gehele netwerk.
Wat jij als "vorig" artikel ziet is heel waarschijnlijk niet het vorige artikel ergens anders in het netwerk.
Bijdragen in één kast (case) (alles in hoodletters of kleine letters) zijn moeilijk te lezen.
Privé e-mail
Wanneer het versturen van een e-mail naar iemand is mislukt, meld dat dan niet via het nieuws. Realiseer je dat je iemand iets sturen wilt op een enkel systeem, en je bericht zal maar enkele doorgeefluiken door hoeven. Een bericht via Usenet wordt naar vele tienduizenden systemen doorgestuurd en opgeslagen over de gehele wereld! Er is geen enkel rechtvaardiging voor de aanwezigheid van je bericht op al die machines enkel en alleen omdat je niet weet hoe je iemand kunt bereiken met je mail.
Indien je bericht belangrijk is, neem dan contact op met iemand die meer weet over je mail systeem en die je waarschijnlijk helpen kan om je bericht te versturen. Bijvoorbeeld de systeembeheerder van je universiteit of werk, of de systeembeheerder van je access provider, kunnen je mogelijk verder helpen. Je zou eventueel een mail naar de "postmaster" van de site van de persoon die je wilt bereiken kunnen sturen. In alle gevallen zullen deze mensen liever een incidentele smeekbede voor hulp in hun postbus zien dan hetzelfde bericht op het nieuws systeem. Wanneer je bericht echt heel belangrijk is, neem dan de telefoon en probeer de ander op die manier te bereiken.